Zmiany w VAT od 2025 r.

Z obowiązujących obecnie przepisów wynika, że z podmiotowego zwolnienia z VAT mogą korzystać wyłącznie podatnicy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, jeżeli spełniony jest warunek dotyczący niskiej sprzedaży do 200.000 zł rocznie lub ww. kwoty liczonej w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym - w przypadku podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych. Ustawa o VAT nie daje natomiast możliwości stosowania zwolnienia podatnikom nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju (bez względu na wielkość sprzedaży, którą osiągają). Oznacza to, że podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej w Polsce rozliczają VAT od pierwszej sprzedaży dokonanej na terytorium kraju. Wskazaną powyżej ustawą nowelizującą dokonano implementacji do krajowego porządku prawnego unijnych przepisów i wprowadzono zmiany w ww. zakresie.

Od 1 stycznia 2025 r. zwolnienie z VAT będzie przysługiwać podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju oraz podatnikom posiadającym siedzibę działalności w państwie członkowskim innym niż Polska. Analogicznie, polscy podatnicy będą mogli korzystać ze zwolnienia z VAT w innym kraju unijnym. Zwolnienie z VAT nie będzie natomiast przysługiwać podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w państwach trzecich. Zaznaczamy, że podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT będą musieli pilnować rocznego obrotu na terytorium UE (100.000 euro) i limitu zwolnienia obowiązującego w danym kraju unijnym (w Polsce 200.000 zł).

Szczegółowo na temat nowych zasad stosowania podmiotowego zwolnienia z VAT napiszemy w dodatku pt. "Co nowego w przepisach w 2025 r.", który będzie dołączony do jednego z najbliższych numerów BI.

Z obowiązujących obecnie przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają. Ustawa nowelizująca wprowadza zmiany w tym zakresie. Z obowiązującej obecnie reguły określania miejsca świadczenia dla ww. usług wstępu wyłączono usługi wstępu na imprezy świadczone na rzecz podatnika, w przypadku gdy obecność na tych imprezach będzie wirtualna. Dla takich usług zastosowanie znajdzie ogólna zasada ustalania miejsca świadczenia, o której mowa w art. 28b ustawy o VAT. Miejscem świadczenia takich usług będzie więc miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Ponadto z przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana. W ustawie nowelizującej wskazano natomiast, że w przypadku gdy ww. usługi dotyczą działalności, która jest transmitowana lub w inny sposób udostępniana wirtualnie, miejscem świadczenia tych usług będzie miejsce, w którym podmiot niebędący podatnikiem, na rzecz którego są świadczone te usługi, posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Zmiany w zakresie miejsca świadczenia usług wejdą w życie od 1 stycznia 2025 r.

W wyniku nowelizacji ustawy o VAT wskazano, że do dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, opodatkowanych w ramach szczególnej procedury marży stosuje się podstawową stawkę VAT (obecnie 23%). Ponadto zmieniono regulacje dotyczące stosowania marży dla ww. towarów. W zmienionym art. 120 ust. 11 ww. ustawy (dotyczącym szczególnych przypadków stosowania marży) wskazano, że procedurę VAT marża będzie można również stosować do dostawy dzieł sztuki nabytych od:

1) podatnika niekorzystającego z procedury opodatkowania marży,

2) podatnika podatku od wartości dodanej innego niż podatnik dokonujący dostawy towarów na zasadach odpowiadających szczególnej procedurze opodatkowania marży

- jeżeli dzieła sztuki nabyte przez tego podatnika nie podlegały opodatkowaniu podatkiem według stawki 8% albo podatkiem od wartości dodanej według stawki odpowiadającej stawce, o której mowa w art. 98 ust. 1 dyrektywy w sprawie VAT (stawka obniżona nie niższa niż 5%).

Ten przepis - w nowym brzmieniu - ograniczy możliwość stosowania opodatkowania na zasadzie marży. Nie będzie ono możliwe np. do sprzedaży dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków uprzednio importowanych przez podatnika, a także dzieł sztuki nabytych od ich twórców lub spadkobierców twórców (opodatkowanych stawką 8%).

Chcąc stosować szczególną procedurę w ww. przypadkach podatnik obowiązany będzie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętym sposobie opodatkowania marży przed dokonaniem dostawy (patrz: art. 120 ust. 13 ustawy o VAT). Takie zawiadomienie będzie ważne przez 2 lata, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego.

Znowelizowane przepisy dotyczące procedury marży zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Należy jednak zaznaczyć, że w przepisach przejściowych dotyczących ww. szczególnych przypadków stosowania marży ustawodawca wskazał, iż:

• zawiadomienia o wyborze procedury marży (patrz: art. 120 ust. 13 ustawy o VAT), których ważność upływa po dniu 31 grudnia 2024 r., utracą ją z dniem 31 grudnia 2024 r.,
• w przypadku gdy podatnik będzie chciał stosować marżę dla dostawy dzieł sztuki od 1 stycznia 2025 r., wówczas będzie musiał złożyć ww. zawiadomienie w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.