VAT od rat leasingowych i paliwa do napędu samochodu

Od października 2010 r. użytkuję na podstawie umowy leasingu samochód posiadający homologację samochodu ciężarowego o dopuszczalnej ładowności 620 kg, podrodzaj - van. Do końca 2010 r. odliczałem cały VAT od rat leasingowych i od nabywanego paliwa. Nie posiadam zaświadczenia o spełnieniu dodatkowych warunków technicznych uprawniających mnie do pełnego odliczania VAT. Umowa leasingu została zarejestrowana w urzędzie skarbowym w styczniu 2011 r. Czy w opisanej sytuacji nadal posiadam prawo do odliczania VAT od rat leasingowych i nabywanego paliwa?

Mocą art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. nr 247, poz. 1652) w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł.

Ograniczenie w odliczaniu VAT nie dotyczy:

1) pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;

2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków przekracza 50% długości pojazdu;

3) pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;

4) pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

5) pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.;

6) pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą - jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;

7) przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:

a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub

b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych powyżej w pkt 1-4 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

W przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe, o których mowa, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł.

Stosownie do art. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. odliczenie VAT nie ma zastosowania do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1, tj. pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i niespełniających warunków określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1-7 tej ustawy.

Na mocy art. 6 ww. ustawy ograniczenie w odliczaniu VAT nie ma zastosowania w odniesieniu do umów najmu, dzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są pojazdy, w stosunku do których na podstawie przepisów ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 r. ograniczenia takie nie obowiązywały.

Ustawodawca stawia jednak pewne warunki dla zachowania prawa, o którym mowa. Otóż przepis ten ma zastosowanie:

1) w odniesieniu do umów zawartych przed dniem 1 stycznia 2011 r., bez uwzględniania zmian tych umów po tym dniu, oraz

2) pod warunkiem że umowy zostały zarejestrowane we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 31 stycznia 2011 r.

Ulga ta jest ograniczona jeszcze w inny sposób. Obejmuje mianowicie jedynie czynsz, natomiast nie dotyczy VAT od nabywanego paliwa do napędu ww. pojazdów.

Przykład

W październiku 2010 r. Jan K. zawarł z firmą leasingową umowę, której przedmiotem jest samochód o dopuszczalnej ładowności wynoszącej 620 kg i posiadający homologację samochodu ciężarowego, niespełniający natomiast żadnego z warunków określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1-4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. W dniu 10 stycznia 2011 r. podatnik zarejestrował ww. umowę w urzędzie skarbowym, co umożliwia odliczanie (również w 2011 r.) całej kwoty VAT od rat leasingowych. Uprawnienie do odliczania VAT nie obejmuje jednak zakupów oleju napędowego do ww. samochodu.

W sytuacji opisanej w pytaniu prawdopodobnie mamy do czynienia z nieco innym stanem faktycznym. Z pytania wynika, że leasingowany samochód spełnia warunek wymieniony w art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. Jeśli tak, oznacza to, że podatnik ma prawo do odliczania zarówno VAT od rat leasingowych, jak i od nabywanego paliwa i to bez względu na rejestrację zawartej umowy w urzędzie skarbowym. Ustawodawca stawia jednak w tym przypadku inny warunek, a mianowicie - uzyskanie z okręgowej stacji kontroli pojazdów stosownego zaświadczenia.

Jest to oczywiście sytuacja bardziej korzystna dla podatnika, niż opisana w przykładzie. Warto zaznaczyć, iż z żadnego odrębnego przepisu nie wynika, w jakim terminie zaświadczenie to powinno zostać wystawione. Nawet jeśli dotychczas podatnik takiego dokumentu nie posiada, to warto jednak zadbać, aby znalazł się on w jego posiadaniu jak najszybciej. Inną godną zaznaczenia okolicznością jest to, że podatnik nie ma obecnie obowiązku dostarczenia takiego zaświadczenia do urzędu skarbowego. Wystarczy, że posiada go w swoich zbiorach.