podatek VAT, stawki VAT, faktura, rozliczanie VAT, podatek naliczony, podatek należny
lupa
A A A

Poradnik VAT nr 16 (544) z dnia 20.08.2021

Biała lista - elektroniczny wykaz podatników VAT

1. Jakie dane można sprawdzić w wykazie podatników VAT?

Szef Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie art. 96b ust. 1 ustawy o VAT prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podatników VAT, którzy:

  • zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni,
  • nie zostali zarejestrowani lub zostali wykreśleni z rejestru,
  • zostali przywróceni jako podatnicy VAT.

Jak wynika z objaśnień podatkowych MF z dnia 20 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu podatników jednym z podstawowych celów wykazu jest ułatwienie i przyspieszenie wyszukiwania danych o podmiotach (w tym zarejestrowanych jako podatnicy VAT czy ich rachunków bankowych). Korzystanie z wykazu ułatwia również dokonywanie przez podatników płatności za towary i usługi.

Wykaz taki jest aktualizowany w dni robocze, raz na dobę. Z tym, że zgodnie z wyjaśnieniami znajdującymi się na stronie internetowej www.podatki.gov.pl w zakładce Wykaz podatników/Pytania i odpowiedzi: "(...) Rachunki bankowe w wykazie są widoczne następnego dnia po aktualizacji danych podatnika w bazach danych KAS. Zgłoszenia aktualizacyjne tj. NIP-2, NIP-7, NIP-8 lub przez wnioski CEIDG-1 są obsługiwane niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich wpływu do urzędu skarbowego (...)".

Szczegółowe dane zawarte w elektronicznym wykazie podatników VAT
nazwa firmy lub imię i nazwisko
numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku (jeżeli taki numer został przyznany), numer identyfikacyjny REGON (o ile został nadany), numer w Krajowym Rejestrze Sądowym (o ile został nadany)
status podmiotu:
  • w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
  • zarejestrowanego jako "podatnik VAT czynny" albo "podatnik VAT zwolniony" (w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona)
adres siedziby - w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną
adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności - w odniesieniu do osoby fizycznej
imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej
imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej
imię i nazwisko lub firma (nazwa) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej
data rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT
podstawa prawna odpowiednio odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT
numery rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1896 ze zm.), lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą:
1) wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym oraz
2) potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR w rozumieniu art. 119zg pkt 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), z wyjątkiem rachunków prowadzonych przez Narodowy Bank Polski.

Ww. wykaz jest bardzo przydatny dla podatników VAT, gdyż w jednym miejscu mogą oni sprawdzić najważniejsze informacje o swoich kontrahentach. Powyższe informacje można pobrać bezpłatnie korzystając z wyszukiwarki podatników VAT znajdującej się na stronie internetowej BIP Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka/) pod nazwą "Wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT". Ponadto, dostęp do tego wykazu jest możliwy także za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/) w zakładce: "Wykaz podatników VAT" - Sprawdź kontrahenta na wykazie podatników VAT (biała lista). Aby znaleźć dane kontrahenta (lub swoje) należy wpisać: numer NIP albo numer REGON, nazwę firmy lub jej fragment, imię i nazwisko - w przypadku osób fizycznych lub numer rachunku.

Należy pamiętać, że podatnik może sprawdzić historię rejestracji kontrahenta dla celów VAT oraz jego dane zamieszczone w wykazie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane takiego kontrahenta są udostępniane według stanu na wybrany dzień. Z tym, że w przypadku takich danych jak:

1) firma (nazwa) lub imię i nazwisko,

2) numer NIP,

3) status podmiotu:

  • w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
  • zarejestrowanego jako "podatnik VAT czynny" albo "podatnik VAT zwolniony", w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona oraz

4) numer REGON

- są one aktualne na dzień sprawdzenia.

Przykład

Podatnik od kilku miesięcy współpracuje z firmą "Alfa" sp. z o.o. W dniu 2 sierpnia 2021 r. podatnik korzystając z wyszukiwarki znajdującej się na stronie internetowej BIP Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka/) pod nazwą "Wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT" sprawdził kontrahenta, z którym współpracuje.

W wyniku sprawdzenia podatnik może uzyskać dane o firmie "Alfa" sp. z o.o. do 5 lat wstecz, czyli od 2016 r. Jeżeli jednak kontrahent w tym okresie został wyrejestrowany z rejestru VAT to status firmy "Alfa" sp. z o.o. będzie widoczny na dzień sprawdzenia, czyli na dzień 2 sierpnia 2021 r.

Dodatkowo warto mieć na uwadze, że zgodnie z art. 96b ust. 4 ustawy wykaz podatników VAT nie obejmuje:

  • numerów rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w SKOK - w przypadku podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT, 
  • imion i nazwisk osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich NIP, imion i nazwisk prokurentów oraz ich NIP, imion i nazwisk lub firmy (nazwy) wspólnika oraz jego NIP - w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona, a także podatników wykreślonych z urzędu z rejestru jako podatnik VAT z uwagi na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy.

2. Weryfikacja formalna kontrahenta w wykazie a zachowanie należytej staranności

W objaśnieniach podatkowych z dnia 20 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu podatników VAT MF wyjaśnia, że: "(...) Wykaz umożliwi w prostszy sposób zachowanie należytej staranności. Weryfikacja formalna kontrahenta jest jedną z podstawowych przesłanek branych pod uwagę przy ocenie dochowania należytej staranności przez podatników, którzy sami nie dokonali oszustwa, czy też nie wiedzieli lub nie mogli wiedzieć, że dana transakcja służy oszustwu. Obejmuje ona m.in. sprawdzenie, czy kontrahent jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony oraz czy jest wpisany do wykazu jako podmiot, który został wykreślony z rejestru jako podatnik VAT lub podmiot któremu odmówiono rejestracji (podkreślenie redakcji) (...)".

Uwaga

Korzystanie z białej listy nie jest obowiązkowe, jednak brak weryfikacji kontrahenta może spowodować zarzut niedochowania należytej staranności w kontaktach z kontrahentem i skutkować jednocześnie brakiem prawa do odliczenia VAT od zakupu towaru/usługi.

Wśród Czytelników pojawiły się wątpliwości czy w wykazie podatników VAT powinni sprawdzać zarówno kontrahentów, od których nabywają towary/usługi, czy także tych, którym sprzedają towary/usługi. W tym miejscu warto wyjaśnić, że przesłanki dochowania należytej staranności (czy też solidarna odpowiedzialność, o której mowa w dalszej części artykułu) sugerują, że w wykazie należy sprawdzać kontrahentów, od których podatnik nabywa towary/usługi. Jednakże, zdaniem redakcji, w celu uniknięcia nieświadomego uwikłania się np. w karuzelę podatkową służącą wyłudzaniu VAT podatnicy mogą sprawdzać także kontrahentów, którym sprzedają towary/usługi.

3. Wykreślenie, usuwanie lub prostowanie danych w wykazie

Na podstawie art. 96b ust. 7 ustawy o VAT Szef KAS wykreśla podmiot z wykazu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT albo wykreślił podmiot z rejestru jako podatnika VAT.

Ponadto naczelnik urzędu skarbowego z urzędu lub na wniosek, usuwa lub prostuje dane inne niż dane osobowe zawarte w wykazie niezgodne ze stanem rzeczywistym. Przy czym podmiot, którego dane zostały zawarte w wykazie, może złożyć do naczelnika urzędu skarbowego uzasadniający wniosek o usunięcie lub sprostowanie danych innych niż dane osobowe niezgodnych ze stanem rzeczywistym. Wówczas organ podatkowy może odmówić, w drodze decyzji, usunięcia lub sprostowania danych innych niż dane osobowe zawartych w wykazie wskazanych we wniosku podmiotu, jeżeli spowodowałoby to niezgodność ze stanem rzeczywistym.

Przykład

Podatnik w maju 2021 r. zarejestrował indywidualną działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług transportowych. Jednocześnie zgodnie ze złożonym zgłoszeniem rejestracyjnym VAT-R (złożonym przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT) podmiot jest czynnym podatnikiem VAT od 1 czerwca 2021 r.

W sierpniu br. chcąc sprawdzić swoje dane skorzystał z wyszukiwarki podatników VAT za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/).

W wyniku weryfikacji danych uzyskał informację, że data jego rejestracji jako podatnika VAT to 1 lipca 2021 r. (zgodnie ze stanem rzeczywistym powinna być wskazana data 1 czerwca 2021 r.). W takiej sytuacji podatnik powinien złożyć do naczelnika urzędu skarbowego uzasadniony wniosek o sprostowanie danych w elektronicznym, bezpłatnym wykazie podatników VAT.

4. Konsekwencje finansowe przelewu na rachunek nieujawniony w wykazie

Zgodnie z obowiązującymi przepisami przy transakcjach powyżej 15.000 zł podatnik dokonuje płatności swojemu kontrahentowi przelewem na jego rachunek bankowy. Zatem należność taka powinna być wpłacona na rachunek bankowy kontrahenta wskazany w wykazie podatników VAT. Wówczas podatnik nie ponosi negatywnych konsekwencji finansowych.

Na stronie internetowej MF https://www.podatki.gov.pl/vat/bezpieczna-transakcja/wykaz-podatnikow-vat/ czytamy m.in.: "(...) Jeśli zlecisz płatność na inny rachunek niż wskazany w wykazie, to (...) będziesz solidarnie odpowiadać ze sprzedawcą, który jest czynnym podatnikiem VAT, za jego zaległości podatkowe w tej części VAT, która przypada na płatność za transakcję, potwierdzoną fakturą dokonaną przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecania przelewu na wykazie podatników VAT (...)."

Aktywne druki i formularze Wzór zawiadomienia ZAW-NR dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl

Powyższe wynika z art. 117ba Ordynacji podatkowej. Warto podkreślić, że tego rodzaju sankcji nie stosuje się, jeżeli zapłata należności przez podatnika:

  • wynika z transakcji innej niż określona w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162) lub
  • została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 14 dni od dnia zlecenia przelewu (termin ten obowiązuje w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19), lub
  • została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:

a) służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub

b) wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub

c) prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym

- jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a), b) lub c), lub

  • została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności,
  • wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu WNT, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.
Przykład

Jan Kowalski (czynny podatnik VAT) w dniu 4 sierpnia 2021 r. dokonał zakupu towarów na terytorium kraju od firmy "Alfa" sp. z o.o. Powyższa transakcja została udokumentowana w tym samym dniu przez firmę "Alfa" sp. z o.o. fakturą na łączną wartość brutto 80.000 zł. Jan Kowalski w dniu 10 sierpnia 2021 r. dokonał zapłaty na rachunek bankowy wskazany w fakturze.

W wyniku sprawdzenia kontrahenta (firmy "Alfa" sp. z o.o.) w elektronicznym wykazie podatników VAT stwierdzono, że jest on czynnym podatnikiem VAT, ale w wykazie nie widnieje numer rachunku bankowego, na który Jan Kowalski dokonał płatności. W związku z powyższym, jeżeli nie dokonano płatności w mechanizmie podzielonej płatności to w celu uniknięcia odpowiedzialności solidarnej Jan Kowalski powinien zawiadomić swój urząd skarbowy (na formularzu ZAW-NR) o dokonaniu powyższej płatności na rachunek bankowy spoza wykazu.

www.PodatekVAT.pl - VAT od podstaw:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradyPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

październik 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
8
9
11
12
13
14
16
17
18
19
20
22
23
24
26
27
28
29
30
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
KASY FISKALNE - obowiązek instalacji i zwolnienia ze stosowania
Podatek akcyzowy - przedmiot opodatkowania, zwrot akcyzy, zwolnienie z akcyzy
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.