A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 4 (1011) z dnia 1.02.2019

Dostawa nieruchomości - obowiązek podatkowy w VAT

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Sprzedałem nieruchomość zabudowaną czynnemu podatnikowi VAT. Akt notarialny został podpisany 14 grudnia 2018 r., jednak do wydania nieruchomości (potwierdzonego protokołem zdawczo-odbiorczym) doszło w dniu 4 stycznia 2019 r., natomiast zapłata nastąpi 28 lutego 2019 r. Kiedy powstał obowiązek podatkowy dla celów VAT?

W sytuacji opisanej w pytaniu obowiązek podatkowy w VAT powstał w dniu podpisania aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości, czyli 14 grudnia 2018 r.

Opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Natomiast towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest z kolei opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

W przypadku dostawy nieruchomości, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z zasadą ogólną, wynikającą z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. W ustawie brak jest bowiem szczególnego przepisu odnoszącego się do momentu powstania obowiązku podatkowego od takich transakcji. W związku z powyższym, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy nieruchomości powstaje z chwilą dokonania jej dostawy. Natomiast jeżeli przed dokonaniem dostawy otrzymano całość lub część zapłaty, wówczas obowiązek podatkowy - zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT - powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W świetle powyższego, aby odpowiedzieć na pytanie Czytelnika, należy ustalić, jaki moment uznaje się za "dokonanie dostawy towarów". Czy będzie to data podpisania aktu notarialnego, czy też data wydania nieruchomości?

Na temat momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT w przypadku dostawy nieruchomości wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 15 kwietnia 2016 r., nr 1061-IPTPP1.4512.149.2016.1.IG. Organ podatkowy wskazał, że:

"(...) obowiązek podatkowy w stosunku do dostawy nieruchomości będzie powstawał z chwilą przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel. Zazwyczaj będzie miało to miejsce w chwili podpisania aktu notarialnego. Jeżeli jednak przed podpisaniem tego aktu będzie miało miejsce wydanie tych budynków, budowli lub ich części, obowiązek podatkowy powstanie z tym dniem. Natomiast jeśli przed dokonaniem dostawy zostanie uiszczona całość lub część należnej zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z tą chwilą i w części otrzymanej zapłaty (podkreśl. red.). (...)"

Podobnie uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 12 lipca 2018 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.323.2018.2.KOM, w której czytamy:

"(...) w przypadku nieruchomości, co do zasady, ostateczna umowa sprzedaży następuje poprzez podpisanie aktu notarialnego i w tym dniu powstaje obowiązek podatkowy. (...)"

Biorąc powyższe pod uwagę, obowiązek podatkowy w przypadku dostawy nieruchomości powstaje w momencie podpisania aktu notarialnego, wydania nieruchomości lub w momencie otrzymania zapłaty (w części otrzymanej zapłaty) - w zależności od tego, która z tych okoliczności wystąpi jako pierwsza. W sytuacji opisanej przez Czytelnika obowiązek podatkowy w VAT powstał zatem w dniu podpisania aktu notarialnego, tj. 14 grudnia 2018 r.