Usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych i rewizji finansowej a zwolnienie podmiotowe z VAT

Rozpoczynam działalność gospodarczą w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (na podstawie ustawy o doradztwie podatkowym) oraz dokonywania rewizji finansowej (na podstawie ustawy o biegłych rewidentach). Czy wykonując powyższe czynności mogę korzystać ze zwolnienia podmiotowego czy powinnam zarejestrować się jako podatnik VAT czynny?

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł.

Jednocześnie art. 113 ust. 13 ustawy o VAT zawiera katalog czynności, w stosunku do których wskazane wyżej zwolnienie nie ma zastosowania. Wśród nich są między innymi usługi doradcze i prawnicze. Świadczenie tego typu usług wiąże się z obowiązkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej i rejestracją jako podatnik VAT czynny.

Odnosząc się do pierwszej, wskazanej w pytaniu kwestii warto wskazać interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2015 r. nr PT3.8101.2.2015.AEW.16, w myśl której usługi doradcze należy definiować w oparciu o Słownik Języka Polskiego PWN. Termin doradzać określony jest tam jako "udzielanie porady, wskazywanie sposobu postępowania w jakiejś sprawie", natomiast doradca to "ktoś kto udziela porad".

Jednocześnie ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 794 ze zm.) w art. 2 ust. 1 stanowi, że czynności doradztwa podatkowego obejmują:

1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;

2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;

3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;

4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.

W powołanej interpretacji ogólnej wskazano iż: "(...) w sytuacji gdy podmiot (niezależnie od jego statusu czy też posiadania określonych uprawnień) będzie świadczył wyłącznie usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych lub też sporządzania (wypełniania) zeznań i deklaracji podatkowych i nie będzie świadczył usług doradczych lub prawniczych (takich jak wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym) nie znajdą zastosowania przepisy art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a) lub lit. b) ustawy o VAT. Podmiot taki będzie zatem mógł korzystać ze zwolnienia z podatku VAT (...) ".

Przechodząc do drugiego rodzaju usług wskazanych w pytaniu, przydatna w tym zakresie będzie interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 stycznia 2017 r., nr 2461-IBPP1.4512.932.2016.1.AZb. Zgodnie z opisanym w niej stanem faktycznym, przedmiotem wykonywanej przez wnioskodawcę działalności są między innymi usługi rewizji finansowej, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1000 ze zm.). Należy dodać, iż w obecnie obowiązującym stanie prawnym jest to art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089). W świetle tego przepisu, pod pojęciem rewizji finansowej rozumie się usługi atestacyjne obejmujące badania, a także przeglądy sprawozdań finansowych i inne usługi atestacyjne określone przepisami prawa, zastrzeżone dla biegłego rewidenta.

W świetle powyższego organ uznał, że podatnik może korzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy o VAT, ponieważ: " (...) z przytoczonych (...) przepisów prawa nie wynika, by działania biegłego rewidenta miały charakter usług doradczych. (...) "

Reasumując

Zdaniem redakcji, podatnik rozpoczynający działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz rewizji finansowej może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT i nie jest objęty obowiązkiem rejestracji jako podatnik VAT czynny. W przypadku przekroczenia limitu obrotów uprawniających do zwolnienia będzie zobowiązany złożyć formularz VAT-R przed dniem, w którym nastąpi jego przekroczenie i zarejestrować się jako podatnik VAT czynny (art. 96 ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT).