Poradnik VAT nr 2 (530) z dnia 20.01.2021

Usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego a limit zwolnienia z VAT

Rozpocząłem prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Czy uzyskaną z tego tytułu wartość sprzedaży powinnam wliczać do limitu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT?

Zwolnienie z podatku VAT przysługuje tzw. drobnym przedsiębiorcom, tj. podatnikom, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, tj. 200.000 zł. Również podatnicy, którzy dopiero rozpoczynają wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT w trakcie roku podatkowego, mogą być podmiotowo zwolnieni z VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200.000 zł (art. 113 ust. 9 ustawy o VAT).

Do wartości sprzedaży, o której mowa powyżej, oprócz kwoty podatku nie wlicza się:

1) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a) transakcji związanych z nieruchomościami,

b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c) usług ubezpieczeniowych

- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnione z VAT są usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zatem wykonywane przez podatnika czynności polegające na pośrednictwie w świadczeniu usług ubezpieczeniowych są przedmiotowo zwolnione z VAT. Oznacza to, że nie wlicza się ich do wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia z VAT.

Takie też stanowisko zaprezentował przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 16 listopada 2017 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.671.2017.1.KM. Rozpatrując sprawę w analogicznym stanie do zadanego pytania, Dyrektor KIS w pierwszej kolejności wyjaśnił, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Podkreślił, że przepis art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. c) ustawy o VAT mówi tylko o usługach ubezpieczeniowych, nie powołując się na usługi wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, które obejmują szerszy zakres czynności a wśród nich usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Ostatecznie organ podatkowy stwierdził, że: "(...) o ile faktycznie świadczy Pan jedynie - jak wskazano we wniosku - usługi w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego, które nie stanowią usług ubezpieczeniowych (w stanie faktycznym podano, że zawiera Pan jako agent ubezpieczeniowy umowy z klientami w imieniu towarzystw ubezpieczeniowych), a także usługi likwidacji szkód, niekorzystające ze zwolnienia przedmiotowego, których obrót wynosi - jak wskazano - ok. 50 tys. zł, to może Pan nadal korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT (do momentu przekroczenia kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy, tj. 200.000 zł), bowiem do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, nie wlicza się sprzedaży z tytułu świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT (...)".