Prawo do odliczenia VAT od zakupów związanych pośrednio z działalnością opodatkowaną

Pojawia się pytanie: czy dokonując nakładów na budowę obiektów infrastruktury, które następnie podlegać będą nieodpłatnemu przekazaniu, podatnik może odliczyć naliczony VAT?

Zagadnienie to było przedmiotem analiz dokonywanych przez organy podatkowe, które w większości przypadków pozytywnie odnosiły się do tego problemu.

W art. 86 ust. 1 ustawy o VAT określono ogólną zasadę, umożliwiającą podatnikom odliczenie podatku naliczonego od zakupów związanych z działalnością opodatkowaną. Przepis nie przesądza jednak, czy związek ten musi być bezpośredni, czy tylko pośredni.

W przypadku zakupu towarów i usług związanych z infrastrukturą, organy podatkowe w większości przypadków uznawały, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych zakupów, ponieważ mają one związek z opodatkowaną działalnością podatnika. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że infrastruktura ta zostanie następnie przekazana nieodpłatnie np. na rzecz gminy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 17 kwietnia 2009 r., nr ILPP1/443-118/09-4/KG zgodził się ze stanowiskiem zaprezentowanym przez podatnika, iż nie można wiązać wydatków poniesionych na budowę drogi z czynnością o charakterze stricte administracyjnym (a nie gospodarczym), jaką było przekazanie zarządu węzłem po jego wybudowaniu na rzecz gminy. Budowa węzła drogowego była warunkiem koniecznym dla eksploatacji inwestycji, która służyła działalności opodatkowanej, zaś tzw. "przekazanie" zarządu miało charakter czynności czysto formalnej i jest okolicznością, na którą podatnik de facto nie miał wpływu.

Również w interpretacji indywidualnej z dnia 23 lutego 2011 r., nr ILPP2/443-1934/10-4/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z budową nieodpłatnie przekazanej infrastruktury. Oto fragment tej interpretacji:

"(...) Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany prowadzi gospodarstwo rolno-ogrodnicze. Jest czynnym podatnikiem podatku VAT w rolnictwie i dokonuje dostaw produktów wyłącznie opodatkowanych. W 2010 r. Wnioskodawca poniósł wydatki na wykonanie drogi bitumicznej na nieutwardzonej drodze gminnej prowadzącej do jego gospodarstwa. (...) Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W niniejszej sprawie warunek ten został spełniony, gdyż - jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego - nakłady dokonane przez Zainteresowanego na wykonanie drogi bitumicznej były związane (pośrednio) z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, jako czynności mające na celu usprawnienie dojazdu do miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, która - jak wskazał Wnioskodawca - jest opodatkowana podatkiem VAT. (...)"

Równocześnie Dyrektor Izby Skarbowej wydał dwie kolejne interpretacje skierowane do tego samego podatnika:

1) nr ILPP2/443-1934/10-6/SJ, w której uznał, iż nieodpłatne przekazanie poczynionych nakładów na rzecz gminy nie rodzi obowiązku korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT,

2) nr ILPP2/443-1934/10-5/SJ, w której uznał iż przekazywane nieodpłatnie nakłady mają związek z prowadzonym przedsiębiorstwem, a zatem nie powstanie w związku z tym obowiązek ich opodatkowania.