Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 35 (1186) z dnia 10.12.2023

Odliczenie VAT w przypadku zapłaty należności z pominięciem MPP

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Na potrzeby prowadzonej działalności kupiłem komputer. Otrzymałem od kontrahenta fakturę na kwotę brutto 20.000 zł z adnotacją "mechanizm podzielonej płatności". Nie dokonałem jednak płatności z zastosowaniem MPP. Czy mam zatem prawo do odliczenia VAT z tej faktury?

Podatnicy mają obowiązek zastosowania tzw. mechanizmu podzielonej płatności (MPP) przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (np. komputery - poz. 60 załącznika) udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej.

Prawo do odliczenia VAT przysługuje zaś czynnemu podatnikowi VAT w takim zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) i pod warunkiem niezaistnienia przesłanek wykluczających to prawo (art. 88 ww. ustawy). Ustawodawca nie uzależnił prawa do odliczenia VAT od zapłaty za nabyte towary/usługi z zastosowaniem MPP. Podatnik dokonujący płatności za fakturę o wartości powyżej 15.000 zł poza MPP (pomimo takiego ustawowego obowiązku) nie traci prawa do odliczenia VAT, jeśli spełni ustawowe warunki uprawniające go do tego. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 8 czerwca 2021 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.112.2021.3.AKA.

Należy jednak mieć na uwadze, że zapłata należności poza MPP pomimo ustawowego obowiązku może spowodować (powoduje) negatywne skutki dla podatnika. Mianowicie w przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem tego obowiązku, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w ww. załączniku nr 15 do ustawy o VAT, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. Dodatkowego zobowiązania nie ustala się jednak, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona poza MPP. Nie ustala się go także w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe. Ponadto - w przypadku transakcji o jednorazowej wartości przekraczającej 15.000 zł - podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów podatkowych kosztu w tej części, w jakiej płatność została dokonana z pominięciem obowiązkowego MPP (zob. art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOP i art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF).