WNT przez podatnika zwolnionego z opodatkowania VAT

Podatnicy, którzy są zwolnieni z VAT ze względu na niewielkie obroty (do 150.000 zł rocznie) lub wykonujący wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z VAT, nie mają generalnie obowiązku składania deklaracji VAT. Jednak w sytuacji, gdy zarejestrowali się jako podatnicy VAT UE i zadeklarowali, że będą dokonywać wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, składają wówczas deklaracje VAT-8.

Kto składa VAT-8?

Przez WNT rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Co do zasady, z WNT mamy do czynienia w sytuacji, gdy nabywca jest czynnym podatnikiem VAT. Wówczas rozliczenia podatku VAT z tego tytułu dokonuje w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K albo VAT-7D.

W szczególnych sytuacjach podatnikami VAT UE mogą zostać podatnicy VAT zwolnieni z opodatkowania oraz osoby prawne niebędące podatnikami VAT, w przypadku gdy zamierzają dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Ustawodawca przewidział, że podmiot niebędący czynnym podatnikiem, w przypadku gdy jest on zobowiązany do rozliczenia VAT z tytułu WNT, ma obowiązek złożenia deklaracji VAT-8. Wzór deklaracji VAT-8 stanowi załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2015 r. poz. 914 ze zm.). Rozliczanie WNT (obowiązkowe lub dobrowolne) nie oznacza, że podatnik staje się czynnym podatnikiem VAT. Korzysta on nadal ze zwolnienia z VAT, a podatek musi rozliczać jedynie od tej czynności. Podatnicy zobowiązani do składania deklaracji VAT-8 za okresy miesięczne przekazują ją w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Oprócz WNT w deklaracji VAT-8 deklarowane są także:

import usług, tj.: zakup usług od podmiotu zagranicznego, z tytułu którego podatek rozlicza nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT - Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.),
zakup towarów na terytorium kraju od podmiotu zagranicznego, gdy VAT rozlicza nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT).

Należy pamiętać, że deklarację VAT-8 składa się bez względu na to, czy w danym miesiącu powstał obowiązek podatkowy z tytułu zdarzeń gospodarczych, które obejmuje ten formularz.

Jak wypełnia się VAT-8?

Ponieważ podatnik składający deklarację VAT-8 nie ma prawa do odliczania VAT naliczonego, wzór deklaracji ogranicza się do wskazania niektórych czynności podlegających opodatkowaniu i kwoty VAT należnego.

Poszczególne pozycje deklaracji zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a kwoty wynoszące 50 groszy i więcej podwyższa się do pełnych złotych.

W części C deklaracji VAT-8 podatnik wpisuje odpowiednio:

w poz. 10 i 11 - wartość netto WNT i podatek należny z tego tytułu,
w poz. 12 i 13 - wartość importu usług od podmiotów z krajów trzecich oraz VAT należny,
w poz. 14 i 15 - wartość importu usług od podatników z terytorium UE, do których stosuje się art. 28b oraz VAT należny,
w poz. 16 i 17 - wartość opodatkowanego nabycia towarów na terytorium kraju, czyli transakcje, z tytułu których podatnikiem jest polski podmiot jako nabywca oraz VAT należny,
w poz. 18 i 19 - świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, dla których podatnikiem jest nabywca,
w poz. 20 - kwotę podatku należnego od wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu wykazanego w poz. 11, podlegającego wpłacie w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, ze względu na zamiar rejestracji lub użytkowania pojazdu na terytorium kraju (art. 103 ust. 3 w związku z ust. 4 ustawy o VAT),
w poz. 21 - kwotę nadwyżki wpłat do rozliczenia z poprzedniego miesiąca,
w poz. 22 - kwotę podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego,
w poz. 23 - nadwyżkę wpłat do rozliczenia.

Obowiązek złożenia VAT-8 mają podatnicy, którzy nie są obowiązani do składania deklaracji VAT-7, VAT-7K i VAT-7D, ale dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i u których wartość tego nabycia przekroczyła kwotę 50.000 zł lub - w sytuacji gdy wartość ta nie przekroczyła tej kwoty - podjęli decyzję o opodatkowaniu tego nabycia, co potwierdzili stosownym zawiadomieniem złożonym w urzędzie skarbowym.

Przykład

Podatnik korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. W kwietniu 2016 r. nabył urządzenie od niemieckiego podatnika za kwotę 70.000 zł. Wartość nabycia towarów z terytorium Niemiec przekroczy kwotę 50.000 zł, co oznacza, że podatnik powinien zarejestrować się na cele transakcji wewnątrzwspólnotowych. Transakcję tę wykaże w deklaracji VAT-8, z uwagi na to, że jako podatnik zwolniony z opodatkowania VAT nie ma obowiązku składania deklaracji VAT-7.