Import usług - VAT i CIT

Spółka z o.o. (czynny podatnik VAT) kupiła od kontrahenta z Irlandii oprogramowanie wraz z dostępem do zasobów fotograficznych. Spółka zobowiązana jest do rozliczenia importu usług. Usługa realizowana jest w miesięcznych okresach rozliczeniowych. Pierwszego dnia okresu rozliczeniowego wystawiana jest faktura (zapłata jest w miesiącu następnym). Jaki kurs waluty obcej należy zastosować dla celów VAT i CIT? Kiedy ujmować transakcję w JPK_VAT?

W sytuacji opisanej w pytaniu dla celów VAT należy zastosować kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień miesiąca, a dla celów CIT - z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury.

Import usług w VAT

Import usług to świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest nabywca (patrz: art. 2 pkt 9 ustawy o VAT). Polski nabywca ma generalnie obowiązek rozliczenia VAT od usługi kupionej od zagranicznego kontrahenta, jeśli miejscem świadczenia usługi jest Polska.

Szczegółowe regulacje dotyczące ustalenia, czy wystąpił import usług - tu pomijamy.

Obowiązek podatkowy w VAT

Ustawodawca nie uregulował odrębnych zasad powstawania obowiązku podatkowego w VAT z tytułu importu usług. Należy się zatem posługiwać zasadami ogólnymi. Obowiązek podatkowy w VAT powstaje zatem generalnie z chwilą wykonania usługi albo otrzymania całości lub części zapłaty przed wykonaniem tej usługi. W przypadku usług przyjmowanych częściowo usługę uznaje się za wykonaną z chwilą wykonania części usługi, dla której określono zapłatę. Jeżeli dla usługi ustalone są następujące po sobie terminy płatności, uznaje się ją za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się płatności, do momentu zakończenia jej świadczenia. Natomiast usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia jej świadczenia.

Biorąc powyższe pod uwagę w sytuacji opisanej w pytaniu obowiązek podatkowy od nabytej usługi - rozliczanej w ramach importu usług - powstaje z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się płatności, do momentu zakończenia jej świadczenia (tj. ostatniego dnia danego miesiąca). W tym okresie usługę tę należy wykazać w JPK_VAT.

Zastosowanie właściwego kursu waluty

• dla celów VAT

Zasady przeliczania kwot wyrażonych w walucie obcej uregulowano w art. 31a ustawy o VAT. Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania - także importu usług - należy przeliczyć stosując średni kurs danej waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Można także zastosować ostatni kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny (EBC) na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro).

Skoro w sytuacji opisanej w pytaniu obowiązek podatkowy z tytułu importu usług powstaje ostatniego dnia danego miesiąca, to do przeliczenia podstawy opodatkowania (wyrażonej w walucie obcej) spółka powinna zastosować dla celów VAT średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień (o ile nie stosuje kursów EBC).

• dla celów CIT

Uwzględniając fakt, iż nabyta od kontrahenta zagranicznego usługa (w ramach importu usług) ma charakter kosztowy (w przypadku podatnika opodatkowanego "klasycznym" CIT), należy kierować się zasadami wyceny kosztu podatkowego.

Zasadą jest, że koszty poniesione w walucie obcej przelicza się na złote po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 15 ust. 1 zdanie drugie ustawy o PDOP). W praktyce ustalając, jaki kurs waluty obcej należy zastosować do wyceny kosztu poniesionego w walucie obcej, bierze się także pod uwagę regulacje dotyczące ustalania podatkowych różnic kursowych. Jak wynika z art. 15a ust. 7 ustawy o PDOP, za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury/rachunku albo innego dowodu w przypadku braku faktury/rachunku. W związku z tym generalnie przyjmuje się, że do wyceny kosztu poniesionego w walucie obcej stosuje się średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury (rachunku lub innego dokumentu). Tak samo wycenia się zakup środka trwałego, czy wartości niematerialnej i prawnej.

Zasada ta ma zastosowanie także do wyceny faktury dokumentującej zakup od kontrahenta zagranicznego w ramach importu usług.