Dropshipping a wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru

Jesteśmy podatnikiem VAT czynnym. Chcemy rozszerzyć swoją działalność o model logistyczny sprzedaży przez internet określony jako dropshipping. Nasi partnerzy z innych państw Unii Europejskiej będą zbierali zamówienia na nasz towar i pośredniczyli w płatnościach. W pewnym uproszczeniu, ich wynagrodzeniem będzie różnica pomiędzy ceną detaliczną a tą, którą oferujemy w hurcie. Sam proces wysyłki towaru będzie przeniesiony na nas, tzn. wraz z płatnością dostaniemy informację do kogo mamy bezpośrednio wysłać towar. Niemniej prawo do rozporządzania towarem jak właściciel będzie przenoszone na naszego partnera handlowego, a ten z kolei przeniesie to prawo na ostatecznego odbiorcę - klienta. Czy w takim modelu biznesowym powinniśmy wystawiać faktury dokumentujące wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na naszego partnera ze stawką 0%?

Najczęściej dropshipping jest opisywany jako model logistyczny oparty na pośrednictwie w sprzedaży. Polega on w szczególności na promowaniu produktów, wyszukiwaniu klientów, przyjmowaniu zamówień drogą internetową i przekazywaniu ich do dostawcy, który wysyła towar bezpośrednio do nabywcy. Istotą dropshippingu jest przeniesienie procesu wysyłki towaru na dostawcę. Na żadnym etapie realizacji transakcji nie następuje przeniesienie na pośrednika prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Prawo to dostawca przenosi bezpośrednio na konsumenta.

W przypadku dropshippingu pośrednictwo należy rozumieć w taki sposób, jakie znaczenie nadaje mu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W ocenie Trybunału, pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczenia, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (vide: wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05). Zdaniem redakcji, jeżeli w przyjętym modelu logistycznym dostawca (A) przenosi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel na podmiot (B), następnie sam dokonuje dostawy tego towaru na konsumenta (C), to z punktu widzenia ustawy o VAT przedsiębiorca (B) nie będzie działał w charakterze pośrednika - tzn. nie będzie świadczył żadnej opodatkowanej usługi pośrednictwa. Zatem pomimo zawarcia umowy nazwanej dropshippingiem skutki podatkowe należy wywieść z dostawy towaru (A) na rzecz (B) i dostawy (B) na rzecz (C).

Jest to typowy przykład transakcji łańcuchowej, kiedy w transakcji bierze udział kilka podmiotów ale towar przemieszczany jest tylko raz (od pierwszego sprzedawcy do dostatecznego nabywcy).

Podatnik powinien mieć na względzie, że organ podatkowy ma do dyspozycji normę art. 199a § 1-2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.). Stanowi ona, że organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności. Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej.

Przemieszczenie towaru z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego w ramach dostawy podatnika (A) na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej (B) będzie spełniało definicję wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru w szczególności, gdy nabywca (B) będzie zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w innym niż Polska państwie członkowskim.

Należy w tym miejscu wspomnieć, że wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki 0%, pod warunkiem że:

podatnik (A) dokonał dostawy na rzecz nabywcy (B) posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej;
podatnik (A) przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej z dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy (B) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;
podatnik (A) składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Reasumując

W przypadku gdy dostawca (A) przenosi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel na podmiot (B) i dokonuje wywozu tego towaru do innego państwa unijnego, mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów. Sprzedawca (A) może opodatkować taką dostawę stawką 0%, po spełnieniu przesłanek określonych w art. 42 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o VAT. W tym przypadku nie można uznać, że z punktu widzenia ustawy o VAT, strony działają w oparciu o typowy model logistyczny dropshippingu, którego skutkiem powinna być, w ramach trzech stron transakcji, konieczność rozpoznania co najwyżej jednej dostawy towaru i co najmniej jednej usługi.