Zwrot towarów w WDT

Dokonujemy sprzedaży towarów na rzecz podatników unijnych. Towary będące przedmiotem obrotu, ze względu na swoje właściwości łatwo ulegają uszkodzeniom w trakcie transportu. Zgodnie z umową, nabywca, który otrzymał wadliwy towar, dokonuje jego zwrotu. Jednocześnie jednak, wraz z towarem otrzymujemy notę korygującą od kupującego. Czy taki sposób dokumentowania jest prawidłowy? Jak rozliczyć dostawę w sytuacji, gdy nabywca decyduje się na utylizację towarów a kosztami tej utylizacji obciąża naszą firmę?

W przypadku, gdy w wyniku reklamacji dojdzie do zwrotu towarów, dostawca ma obowiązek wystawienia faktury korygującej, a w rezultacie powinien zmniejszyć obrót z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy w bieżącym okresie rozliczeniowym.

Ustawodawca nakazuje bowiem zmniejszyć obrót o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur, co wynika z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT. Polski dostawca w związku ze zwrotem zareklamowanych towarów powinien zatem skorygować podstawę opodatkowania z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub eksportu. Obowiązkiem polskiego dostawcy będzie wystawienie faktury korygującej i przesłanie jednego jej egzemplarza nabywcy.

Jednocześnie, regulacje art. 29 ust. 4b ustawy o VAT jasno stanowią, iż w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów posiadanie przez podatnika potwierdzenia odbioru korekty faktury przez nabywcę towaru nie determinuje możliwości obniżenia podatku należnego w związku z wystawieniem tej faktury.

Obowiązek wystawienia faktury korygującej wynika z przepisów rozporządzenia w sprawie faktur. Fakturę korygującą, zgodnie z przepisami rozporządzenia, wystawia się m. in. w sytuacjach, w których po wystawieniu faktury zwrócono towar sprzedawcy.

Bardzo często polscy dostawcy otrzymują wraz ze zwróconym towarem także notę korygującą wystawioną przez nabywcę. Dokument wystawiony przez nabywcę, który w ramach reklamacji zwrócił część towaru nie ma dla polskiego dostawcy większego znaczenia. Obowiązek wystawienia noty korygującej może wynikać z przepisów obowiązujących w państwie siedziby nabywcy. Dla polskiego podatnika jej otrzymanie nie wiąże się jednak z dodatkowymi obowiązkami. Otrzymana nota nie dokumentuje żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu w Polsce, stanowi jedynie formę informacji i potwierdzenia ilości zwróconego towaru.

Zdarzają się również sytuacje, gdy uszkodzone towary nie zostają zwrócone dostawcy, lecz zniszczone a należność za ich utylizację ponosi nabywca. Kupujący ma prawo obciążyć dostawcę kosztami utylizacji, ale nie można w takim przypadku mówić, że zwrócone koszty stanowią wynagrodzenie za wykonane świadczenie. Nabywca nie jest bowiem zobowiązany do wykonania określonych czynności w zamian za wynagrodzenie, co można byłoby uznać, za odpłatne świadczenie usług. Utylizacja towarów wynika z konieczności i jest skutkiem nieprawidłowego wykonania świadczenia w postaci dostawy towarów przez sprzedającego.

Nie można więc uznać, że czynności podjęte przez nabywcę tych towarów stanowią odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu. Z tego względu, zwrot poniesionych kosztów utylizacji powinien być dokonywany na podstawie noty obciążeniowej wystawionej przez nabywcę a czynność ta pozostanie poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.